Socjologia i filozofia starają się wyjaśnić procesy społeczne i miejsce człowieka w świecie. Istotne w tym kontekście są relacje człowieka do środowiska naturalnego. Problematyka ekologiczna jest dziś szczególnie istotna. Dlatego socjologia środowiskowa to dziedzina ciesząca się coraz większym uznaniem.
Socjolog środowiskowy często koncentruje się na badaniu czynników społecznych, które powodują problemy środowiskowe i jak te problemy z kolei wpływają na społeczeństwo. Przyrodnicze podstawy życia społecznego w dużej mierze warunkują nasze istnienie. Poddziedzina socjologii środowiskowej bada sposób, w jaki ludzie wchodzą w interakcję ze swoim środowiskiem. Dziedzina ta jest ściśle związana z ekologią człowieka, która skupia się na relacji między człowiekiem a jego środowiskiem zabudowanym i naturalnym.
Socjologia Środowiska zajmuje się stosowaniem i rozwijaniem wyobraźni socjologicznej w odniesieniu do szerokiej gamy wyzwań, kontrowersji i kwestii środowiskowych, na każdym poziomie, od globalnego do lokalnego, od „kultury światowej” po różnorodne perspektywy lokalne.
W miarę postępu technologii i przemysłu człowiek czyni swoje środowisko coraz bardziej sztucznym, dostosowując naturę do swoich potrzeb. Już w XV wieku Francis Bacon stwierdził, że głównym celem nauki jest ujarzmienie przyrody do ludzkich celów. Dziś działanie to ma ogromną skalę. Poprzez teorię krytyczną, teorię społeczną skupiającą się na krytyce i zmianie społeczeństwa, myśliciele tacy jak Horkheimer zwracali uwagę na to, jak postęp technologii przyczynia się do degradacji przyrody. Teorie krytyczne mają na celu zagłębienie się w życie społeczne i odkrycie założeń, które uniemożliwiają ludziom pełne i prawdziwe zrozumienie tego, jak działa świat.
Problemy środowiskowe są w dużej mierze wynikiem ludzkich zachowań i podejmowania decyzji przez ludzi. Zmiany w działalności człowieka i podejmowaniu decyzji są zatem niezbędne do poprawy stanu środowiska. Nierówność środowiskowa i rasizm środowiskowy to istotne kwestie. Firmy, które projektują, instalują, konserwują i obsługują procesy i sprzęt zmniejszający zanieczyszczenie, tworzą tysiące dobrze płatnych, ekologicznych miejsc pracy w inżynierii, produkcji, budownictwie, materiałach, obsłudze i konserwacji. Czystsze powietrze i rosnąca gospodarka mogą iść w parze. Zdrowe ekosystemy oczyszczają naszą wodę, oczyszczają powietrze, pielęgnują glebę, regulują klimat, przetwarzają składniki odżywcze i dostarczają nam pożywienia. Dostarczają surowce i zasoby do leków i innych celów. Są podstawą wszelkiej cywilizacji i podtrzymują nasze gospodarki.
Ekologia jako odrębna dyscyplina powstała dopiero w XX wieku. Jednym z jej głównych postulatów jest dążenie do ekorozwoju – podporządkowanie potrzeb i aspiracji ludzi do możliwości środowiska poprzez ograniczenie eksploatacji w najbardziej rozwiniętych gospodarkach świata. Wpływ wzrostu gospodarczego na środowisko obejmuje zwiększone zużycie zasobów nieodnawialnych, wyższy poziom zanieczyszczenia, globalne ocieplenie i potencjalną utratę siedlisk środowiskowych. Uświadomienie sobie tych zjawisk wymaga refleksji nad relacją człowieka i środowiska.
Na ten temat pisze również strona www.naukowe.pl
