Człowiek jest gatunkiem o największej zdolności do wytwarzania rzeczy na planecie Ziemia, ale także o największej zdolności do niszczenia. Być może właśnie z tego powodu naszym obowiązkiem powinno być zminimalizowanie wpływu antropogenicznego na różne ekosystemy, a tym samym na różne gatunki (zarówno flory, jak i fauny), które je zamieszkują.
Czym jest różnorodność biologiczna i jak się nią zarządza?
Nazywamy „bioróżnorodnością” różnorodność (zarówno flory jak i fauny), która istnieje w danej przestrzeni. Jest to bardzo ważna koncepcja, ponieważ aby ekosystem był zrównoważony i działał prawidłowo, wszystkie jego elementy muszą do siebie idealnie pasować. Czy nie jest prawdą, że silnik, w którym brakuje jakiegoś elementu, nie jest w 100% wydajny?
Na coraz bardziej zniszczonej planecie, gdzie harmonia jej mieszkańców i populacji ulega ciągłym zmianom, musimy pomóc w jej zarządzaniu, które skoryguje powstałe zakłócenia równowagi. Właśnie dlatego różnorodność biologiczna jest tak ważna: wszystkie części są ważne w silniku i nie możemy sobie pozwolić na pominięcie żadnej z nich. Istnieje kilka strategii zachowania różnorodności biologicznej, ale być może najważniejszą z nich jest ochrona, która ma trzy różne poziomy:
Ochrona zasobów genetycznych (ważna, ponieważ zmienność genetyczna jest istotnym elementem umożliwiającym gatunkom dostosowanie się do stale zmieniającego się środowiska. Gdy zmniejsza się różnorodność genetyczna populacji, zmniejsza się jej potencjał ewolucyjny, co ogranicza jej zdolność do reagowania na przyszłe zmieniające się wyzwania).
Ochrona ekosystemów: dla prawidłowej, zrównoważonej i wydajnej populacji konieczne jest, aby różne ekosystemy były „zdrowe” i o odpowiedniej jakości dla różnych gatunków, które mogą je zamieszkiwać, jak również ułatwianie rozprzestrzeniania się tych gatunków (i ich genów!) poprzez walkę z fragmentacją siedlisk, tak aby różne populacje mogły się ze sobą łączyć i w ten sposób promować ochronę genetyczną, o której wspomnieliśmy na pierwszym poziomie. Kluczowe są pojęcia z zakresu hodowli lasu, takie jak zręby, wyręby, frakcja powierzchni pokrytej.
W celu prawidłowego zarządzania różnorodnością biologiczną konieczna jest znajomość różnych wymagań każdego gatunku, jego mocnych i słabych stron, typu siedliska, cyklu biologicznego, aby móc pracować bez powodowania zakłóceń w okresach krytycznych dla wielu gatunków, takich jak rozmnażanie, minimalne odległości jakie mogą tolerować, ich strategie reprodukcyjne itd.
Obecnie istnieje kilka programów, takich jak Natura 2000 lub planowanie chronionych przestrzeni naturalnych, które zapewniają, każdy w inny sposób i na różnych poziomach ochrony, pracę w zakresie zarządzania i ochrony przyrody i jej różnorodności biologicznej.
Stoimy przed ważnym wyzwaniem: wyzwaniem naprawienia tego, co zepsuliśmy, a jaki jest lepszy sposób na zrobienie tego niż ochrona reszty gatunków, z którymi dzielimy przestrzeń?
